wtorek, 22 września 2015

Heblarstwo - modelarstwo

Struganie, heblowanie czy jak tam zwał to jedna z podstawowych technik obróbki drewna.
Znajduje ona zastosowanie w modelarstwie, głównie chyba w modelarstwie szkutniczym.
Aczkolwiek w lotniczym też jest bardzo przydatna.

Strug modelarski

Strugi, czy też heble typowo modelarskie należą do narzędzi raczej filigranowych. Chciałem tutaj przedstawić trzy ich rodzaje z wyszczególnieniem budowy, sposobów zastosowań itd.

Strug modelarski

Generalnie heble dzielimy na typy europejski, japoński i chiński. Podział ten wynika ze sposobu pracy tymi narzędziami. Strug europejski, to strug którym posługujemy się "od siebie", samo narzędzie ma krótką stopę, gdzie nóż usytuowany jest w połowie lub bliżej przedniej krawędzi narzędzia. Strugi japońskie to narzędzia o długiej stopie, nóż usytuowany w części tylnej, a sama praca polega na ciągnięciu narzędzia "do siebie".  Strug chiński natomiast pozwala na pracę od siebie i do siebie, zaopatrzony jest w dodatkowy pałąk ( trzpień ) umożliwiający chwyt oburęczny.
Na fotografii powyżej od lewej strug chiński wykonany z drewna różanego, samo ostrze ze stali narzędziowej, w środku strug europejski produkcji dawnego USSR wykonany ze stopu lekkiego.
Strug ten umożliwia zamocowanie ostrza w dwóch miejscach, w środku narzędzia i z samego jego przodu. Ostrze ze stali narzędziowej, bardzo wąskie. Strug niebieski to też przedstawiciel struga europejskiego produkcji niemieckiej, gdzie ostrzem jest zwykła żyletka. Bardzo precyzyjny.

Strug modelarski

Te same narzędzia widziane od strony stopy. Widzimy tutaj, że strug chiński ma nóż umieszczony dokładnie w jej połowie, natomiast dwa pozostałe bliżej przedniej krawędzi. Dodatkowo strug radziecki jest z nich najbardziej uniwersalny, dwa miejsca mocowania ostrza oraz możliwość wysunięcia ostrza w bok. co ułatwia struganie "do krawędzi". Oczywiście pomijam precyzję samego wykonania, gdzie stopa w tym przypadku jest dość siermiężna i pozbawiona odpowiedniej gładzi, wymaga to przeszlifowania i wypolerowania. Strug ten ma też najszersze pole obróbki.
Wybór odpowiedniego hebla wynika z potrzeb zastosowania, w przypadku miękkiej balsy najlepszy będzie strug żyletkowy, w przypadku drewna twardszego typu sosna itd strug radziecki pod warunkiem jego odpowiedniego przygotowania jest idealny. Najbardziej jednak w pracy podoba mi się strug chiński z racji, przy odpowiednio zaostrzonym nożu jego praca do "poezja".
Jak strugać ?. Tutaj zasada jest prosta, zawsze robimy to "z włosem", czyli zwracamy uwagę na kierunek słojów w obrabianym przedmiocie. Widać to na fotografii poniższej.

Strug modelarski

W całej zabawie ze struganiem najtrudniejszą czynnością jest odpowiednio równe ustawienie noża. W strugu chińskim samo ostrze jest blokowane tradycyjnie z pomocą drewnianego klina, natomiast w pozostałych dwóch ostrze blokowane jest poprzez dokręcenie śruby. Zasadą jest, że ostrze ma być ustawione dokładnie równolegle do powierzchni stopy patrząc od przodu lub tyłu. Aby to rozbić precyzyjnie stosuję bardzo prosty trik. Kładę strug z poluzowanym ostrzem na kawałku szyby, po tylną część stopy wsuwam kawałek kartki papieru, brystolu lub płytki plastikowej. 
Grubość materiału decyduje o grubości skrawanie. Następnie dociskam tak narzędzie do podstawy, nóż wysuwam tak by dokładnie przylegał krawędzią ostrza do szkła usztywniam go poprzez dokręcenie lub wbicie klina. Widać to na poniższej fotografii.

Strug modelarski

I to by było w tym temacie na tyle, cóż - miłego strugania :)






Brak komentarzy:

Prześlij komentarz